نماز ماه گرفتگی یا خورشید گرفتگی

﴿الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضَ وَجَعَلَ الظُّلُمَاتِ وَالنُّورَ ثُمَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ﴾ أحمده جل شأنه خلق الليل والنهار والشمس والقمر وكل في فلك يسبحون و وأشهد ألا إله إلا الله وحده لا شريك له ....أما بعد..

فأوصيكم عباد الله بتقوى الله في السر والعلن والغيب والشهادة فما استمطرت الرحمات ولا استجلبت النفحات ولا استدفعت المصائب والبليات بمثل تقوى الله رب البريات و فاتقوا الله أيها المؤمنون لعلكم تفلحون: ﴿وَيُنَجِّي اللَّهُ الَّذِينَ اتَّقَوْا بِمَفَازَتِهِمْ لا يَمَسُّهُمُ السُّوءُ وَلا هُمْ يَحْزَنُونَ ﴾

ماه وخورشید دو نشانه از نشانه های عظمت وقدرت لایتناهی پروردگار جهانیان می باشد وبدانیم که او بر تمامی امور قادر وتواناست.

ﭧ ﭨ( وَمِنْ آَيَاتِهِ اللَّيْلُ وَالنَّهَارُ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ لَا تَسْجُدُوا لِلشَّمْسِ وَلَا لِلْقَمَرِ وَاسْجُدُوا لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَهُنَّ إِنْ كُنْتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ37) [فصلت: 37]

«روز وشب وماه وخورشید از نشانه های (قدرت وعظمت) پروردگار می باشند و هرگز به ماه وخورشید سجده نکنید (و آنها را نپرستید) بلکه تنها به الله که آنها را آفرید سجده نمایید اگر شما (راست می گویید و) تنها او (الله) را عبادت می کنید».

برادران گرامی و از مهمترین وعظیمترین مخلوقات الله متعال که دلالت بر قدرت وعظمت وحکمت وتدبیر وی دارد و ماه وخورشید وستارگان وشب وروز ونظام وهماهنگی بی نظیر حاکم بر آنها می باشد. الله سبحانه وتعالى زمین وآسمان وآنچه که در آندو می باشد را برای ما مسخر نموده تا با تفکر وتدبر در این مخلوقات عظیم وهماهنگی فی مابین آنها و به خود آییم وشکرگذار خالق وآفریننده آنها یعنی الله ذوالجلال والاکرام باشیم.

ﭧ ﭨ (اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ وَسَخَّرَ لَكُمُ الْفُلْكَ لِتَجْرِيَ فِي الْبَحْرِ بِأَمْرِهِ وَسَخَّرَ لَكُمُ الْأَنْهَارَ 32 وَسَخَّرَ لَكُمُ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ دَائِبَيْنِ وَسَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ 33 وَآَتَاكُمْ مِنْ كُلِّ مَا سَأَلْتُمُوهُ وَإِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لَا تُحْصُوهَا إِنَّ الْإِنْسَانَ لَظَلُومٌ كَفَّارٌ 34 ) [إبراهيم:32 - 34]

«الله آن ذاتی است كه آسمانها وزمين را آفريد و از آسمان آبى فرستاد وبه وسيله آن از ميوه‏ها براى شما رزق وروزى قرار داد وكشتى را براى شما رام گردانيد تا به فرمان او در دريا روان شود ورودها را براى شما مسخر كرد (۳۲) وخورشيد وماه را كه پيوسته روانند براى شما رام گردانيد وشب وروز را [نيز] مسخر شما ساخت (۳۳) واز هر چه از او خواستيد به شما عطا كرد واگر نعمت‏ الله را شمارش کنید نمى‏توانيد آن را بشمارید قطعا انسان ستم‏پيشه ناسپاس است (۳۴)»

برادران نمازگزار و این نظم وهماهنگی موجود در بین ماه وخورشید وستارگان ودیگر کهکشانها که تعداد آنها به میلیونها می رسد و آنقدر دقیق وحساس می باشد و که دانشمندان اعتراف نموده اند که اگر یکی از این ستارگان ویا سیاره ها که هر کدام به بزرگی کره زمین ویا کمتر وبیشتر از آن می باشند و یک ثانیه در حرکت خود تاخیر کند ویا اینکه از مداری که در آن واقع می باشد ذره ای خارج شود و نظم جهان هستی به هم می خورد وانفجارهای مهیبی به وقوع می پیوندد وزمین وزمان فنا ونابود می گردد. آری اوست که با این زنجیر ناگسستنی آسمانها را زینت بخشیده است وجز خود او هیچ کس قادر به از هم گسستن این پیوند محکم نیست.

ﭧ ﭨ ( وَالشَّمْسُ تَجْرِي لِمُسْتَقَرٍّ لَهَا ذَلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ 38 وَالْقَمَرَ قَدَّرْنَاهُ مَنَازِلَ حَتَّى عَادَ كَالْعُرْجُونِ الْقَدِيمِ 39 لَا الشَّمْسُ يَنْبَغِي لَهَا أَنْ تُدْرِكَ الْقَمَرَ وَلَا اللَّيْلُ سَابِقُ النَّهَارِ وَكُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ 40 ) [يس:38 - 40]

«و خورشيد به [سوى] قرارگاه ومدار ويژه خود روان است وتقدير آن (پروردگار) عزيز دانا اين است (۳۸) وبراى ماه منزلهايى ومدارهایی مشخص نموده ایم تا چون شاخك خشك خوشه خرما برگردد ( یعنی هلالی شکل گردد) (۳۹) نه خورشيد شایستگی (و توانایی) آنرا دارد كه به ماه رسد ونه شب بر روز پيشى می جويد وهر كدام در سپهری (آسمانی ) شناورند (۴۰)»

بله عزیزان جز او تبارک وتعالی و که خالق تمامی موجودات از عدم می باشد و هیچ مخلوقی قادر به از بین بردن این نظم وترتیب نیست وتنها اوست که هنگام برپایی قیامت ورستاخیز و زمین وزمان را در هم می کوبد واین نظم وقانون فعلی حاکم بر جهان هستی را دگرگون می سازد.

زمین چاک شد و کوه و بگداخته *فلک بر زمین آتش انداخته

به پا خاست هنگامه ی رستخیز* همه دیدها سرخ وخونابه ریز

ثریا وپروین بهم ریخته* همه عقد منظومه بگسیخته

پراکنده مردم و چو پروانه ها* چو موران که دورندازلانه ها

ستاره فروریزد از آسمان *بمیرد زمین ونماند زمان

"أخرج البخاري ومسلم في صحيحهما عن أبي موسى الأشعري رضي الله عنه قال: خسفت الشمس فقام النبي صلى الله عليه وسلم فزعا يخشى أن تكون الساعة فأتى المسجد فصلى بأطول قيام وركوع وسجود ما رأيته قط يفعله وقال هذه الآيات التي يرسل الله لا تكون لموت أحد ولا لحياته ولكن يخوف الله بها عباده فإذا رأيتم شيئا من ذلك فافزعوا إلى ذكره ودعائه واستغفاره» .

«ابوموسی اشعری رضی الله عنه روایت می کند که در زمان رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم ماه خسوف کرد و ایشان در حالیکه مضطرب بودند وترس از این داشتند که قیامت برپا شود وارد مسجد شد ونمازی بس طولانی خواند با رکوع وسجده ای بسیار طولانی که من طولانی تر از آن نماز را ندیده بودم و سپس فرمود این نشانه هایی که الله متعال می فرستد بسبب مرگ کسی ویا زندگی کسی نمی باشد بلکه الله آنها را می فرستد تا بندگانش را بیم دهد و هرگاه چیزی از آن را دیدید بسوی دعا وذکر ویاد الله بشتابید واز او طلب بخشش نمایید.

بارك الله لي ولكم في القران العظيم ونفعني وإياكم بما فيه من الآيات والذكر الحكيم أقول قولي هذا واستغفر الله العظيم الجليل لي ولكم ولسائر المسلمين من كل ذنب فاستغفروه وتوبوا إليه إنه هو الغفور الرحيم.

الحمد لله الذي خلق الليل والنهار والشمس والقمر و وأشهد أن لا إله إلا الله المنجي من عذاب النار وعذاب القبر و والصلاة والسلام على نبينا محمد ما أشرقت شمس وأنار بدر . . أما بعد :

در بیست ونهم ماه شوال و سال دهم هجری درست همان روزی که و ابراهیم فرزند رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم از دنیا رفت و خورشید گرفتگی (کسوف) کاملی در شهر مدینه به وقوع پیوست. در جاهلیت مشهور بود که هرگاه خسوف ویا کسوف بوقوع می پیوست و مردم سبب آن را مرگ بزرگی ویا فوت فرزند انسان بزرگی می پنداشتند. به همین سبب رسول گرامی اسلام صلى الله عليه وآله وسلم همانگونه که در حدیث خطبه اول ذکر شد و شتابان بسوی مردم شتافت وبیان کرد که ماه وخورشید از نشانه های قدرت الله بوده وبخاطر مرگ وزندگی کسی دچار تغییر نمی شود.

اما آنچه که در احادیث زیادی ذکر شده وبسیار مهم وقابل توجه می باشد این است که و خسوف وکسوف انذاری الهی است بر دوری مردم از شرعش وبیان کننده ی مخالفتهای مردم با تعالیم دین حنیف اسلام می باشد.

الله متعال می فرماید: ( وَلَوْ يُؤَاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِمَا كَسَبُوا مَا تَرَكَ عَلَى ظَهْرِهَا مِنْ دَابَّةٍ وَلَكِنْ يُؤَخِّرُهُمْ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى فَإِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ كَانَ بِعِبَادِهِ بَصِيرًا 45 ) [فاطر: 45]«و اگر الله مردم را به [سزاى] آنچه انجام داده‏اند مؤاخذه مى‏كرد هيچ جنبنده‏اى را بر پشت زمين باقى نمى‏گذاشت ولى تا مدتى معين مهلتشان مى‏دهد وچون اجلشان فرا رسد الله به [كار] بندگانش بسیار بيناست (۴۵)»

برادران عزیز! شکی نیست که علاوه بر سببهای معنوی وقوع خسوف وکسوف که همانا گناه ومعصیت بنی آدم می باشد و بر اساس سنت الهی در جهان هستی اسباب مادی وحسی نیز در وقوع این امر دخیل می باشد که دین مبین اسلام نیز آن اسباب علمی وتجربی را تقریر وتایید می نماید و اما هرگز نباید غافل ماند که الله متعال خود مسبب وبوجود آورنده تمامی این اسباب مادی می باشد وبا این حوادث به ما انذار وهشدار میدهد که به خود آییم وبه سوی وی توبه ورجوع نماییم وبدانیم که رسول گرامی اسلام چگونه با این حادثه برخورد مینمودند ومسلمانان را به چه چیزهایی توصیه می کردند.

امام مسلم نیشاپوری در کتاب صحیح خود از جابر بن عبدالله الانصاری رضی الله عنهما نقل می کند که: «روزی از روزهای بسیار گرم خورشید کسوف کرد ورسول الله صلى الله عليه وآله وسلم با یارانش نماز خواند وقیام را طولانی نمود تا جایی که نزدیک بود بعضی بیفتند سپس رکوع کرد ورکوع را نیز طولانی نمود سپس از رکوع برخواست وبه مدتی طولانی ایستاد سپس رکوع کرد ورکوع را نیز طولانی نمود سپس از رکوع برخواست وبه مدتی طولانی ایستاد پس از آن به سجده رفت ودو سجده را نیز طولانی کرد ومثل آنرا در رکعت دیگر انجام داد که چهار سجده وچهار رکوع شد. سپس فرمود : بر من عرضه شد هر آنچه را تصور می کنید وحتی بهشت که در آن درختی دیدم که خواستم از آن میوه ای برگیرم اما دستم بدان نرسید وجهنم بر من عرضه شد که زنی از بنی اسرائیل را دیدم که در آن عذاب می دید و بعلت اینکه گربه ای را بسته بود وآنرا از آب وغذا محروم کرده بود ورهایش نکرده بود تا خود برای خود چیزی یابد و ودیدم اباثمامه عمرو بن مالک روده اش را در آتش می کشد چرا که او می گفت: خورشید وماه کسوف نمی کنند مگر بسبب مرگ انسان بزرگی و بلکه بدانید این دو نشانه ای از نشانه های الله متعال می باشد پس چنانچه آنرا مشاهده کردید نماز بخوانید تا برطرف شود.»

پس همانگونه که در این حدیث بیان شد و اولین کاری که رسول الله _ علیه الصلاه والسلام_ هنگام خسوف ویا کسوف انجام میدادند راز ونیاز با الله متعال وخواندن دو رکعت نماز بود که این نماز با نمازهای عادی متفاوت می باشد و زیرا هر رکعت آن دو رکوع ودو قیام ودو سجود دارد که همه آنها طولانی تر از نمازهای پنجگانه می باشند ورسول الله آنقدر این نماز را طولانی مینمودند تا اینکه کسوف پایان می پذیرفت وپس از ادای نماز مردم را به تقوا و دعا وپرهیز از گناهان وتوبه وانابت به سوی الله متعال فرا می خواندند وبسیاری از گناهان کبیره خانمانسوز همچون شرک و زنا وظلم را نام برده ومردم را شدیدا از نزدیک شدن به آنها بر حذر می داشتند.

پس ای برادران عزیز و بر ماست که از این فرصت استفاده نموده و به خود آییم ودر اعمال ورفتار خود بازنگری کنیم تا مبادا خشم وغضب الهی ما را در برگیرد وزیانکار دنیا وآخرت شویم.

از الله متعال رب العزت والجلال و والجبروت والکمال و خواهانیم که ما را بیامرزد واز گناهان ولغزشهای ما درگزرد وما را توفیق اخلاص ومتابعت در جمیع عبادات نصیب گرداند وکامیابی دو گیتی را به ما عطا نماید. قال تعالی: ( يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ 119 ) [التوبة: 119]

ترجمه: ای مومنان و تقوای الله را پیشه نموده وبا راستان باشید.

عباد الله! صلوا وسلموا على من أمرتم بالصلاة والسلام عليه في قوله سبحانه: ) إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا 56 ) [الأحزاب: 56]

اللهم فصلِّ وسلِّم على عبدك ورسولك محمد وعلى آله وأصحابه أجمعين و والتابعين لهم بإحسان إلى يوم الدين.

اللهم ارضَ عن الصحابة الأخيار و وآل البيت الأبرار و اللهم إنا نشهدك حب نبيك و وأهل بيت نبيك و وأصحاب نبيك و ومن سار على نهج نبيك صلى الله عليه وآله وسلم.

اللهم وفقنا لِمَا تحب وترضى و اللهم انصر الإسلام والمسلمين و ودمر أعداءك أعداء الدين.

اللهم اغفر لنا ولآبائنا وأمهاتنا وجميع المسلمين الأحياء منهم والميتين و برحمتك يا أرحم الراحمين و اللهم آتِ نفوسنا تقوها وزكها أنت خير من زكاها و أنت وليها ومولاها و ربنا آتنا في الدنيا حسنة وفي الآخرة حسنة وقنا عذاب النار.

عباد الله! إن الله يأمر بالعدل والإحسان وإيتاء ذي القربى و وينهى عن الفحشاء والمنكر والبغي و يعظكم لعلكم تذكرون.